Ikona w sztuce
Ikona (gr. εἰκών, eikón, obraz) – obraz sakralny powstały w kręgu kultury bizantyńskiej, wyobrażający postacie świętych, sceny z ich życia, sceny biblijne lub liturgiczno-symboliczne, charakterystyczny dla chrześcijańskich Kościołów wschodnich, w tym prawosławnego i greckokatolickiego.
Ikony malowano najczęściej na specjalnie przygotowanym drewnie cedrowym lub cyprysowym. Były to święte drzewa dla wschodniego chrześcijaństwa. Na Rusi stosowano drewno sosnowe, jodłowe, modrzewiowe lub lipowe.
Niekiedy na gotową ikonę nakłada się sukienkę - odlane w metalu (srebrze lub złocie) albo wykonane techniką repusowania zdobienie z otworami na twarz i ręce przedstawionej postaci – przy czym rysunek na blasze dokładnie powtarza zasłonięte fragmenty obrazu.
Ikony wykonywano także w technice mozaiki, emalii, rzeźbiono w drewnie, marmurze, steatycie lub kości słoniowej.
 |
| Rosyjska ikona Zaśnięcia N.M.P. źródło |
Dokumenty soboru nicejskiego II z 787 roku wspominają, że tradycja wykonywania ikon istniała od czasów apostolskich, nie ma jednak na to żadnych dowodów historycznych. Według tradycji autorem pierwszych ikon był Łukasz Ewangelista.
W okresie kształtowania się sztuki chrześcijańskiej słowem „ikona” określano na chrześcijańskim Wschodzie, w krajach pozostających pod wpływami Bizancjum, wszystkie przedstawienia Chrystusa, Matki Bożej, aniołów, świętych i scen historycznych z Pisma Świętego niezależnie od tego, w jakiej technice były wykonane. W czasach nowożytnych pojęciem tym zaczęto nazywać tylko obrazy przenośne (malowane, rzeźbione, wykonane w emalii lub mozaice), niezwiązane z architekturą.
 |
Bułgarska ikona św. Jerzego walczącego ze smokiem źródło |
Ikony malowano najczęściej na specjalnie przygotowanym drewnie cedrowym lub cyprysowym. Były to święte drzewa dla wschodniego chrześcijaństwa. Na Rusi stosowano drewno sosnowe, jodłowe, modrzewiowe lub lipowe.
Niekiedy na gotową ikonę nakłada się sukienkę - odlane w metalu (srebrze lub złocie) albo wykonane techniką repusowania zdobienie z otworami na twarz i ręce przedstawionej postaci – przy czym rysunek na blasze dokładnie powtarza zasłonięte fragmenty obrazu.
Ikony wykonywano także w technice mozaiki, emalii, rzeźbiono w drewnie, marmurze, steatycie lub kości słoniowej.
 |
| Ikona Świętego Mikołaja rzeźbiona w kamieniu (między XII a XV w., Zamek Radomyśl, Ukraina) źródło |
Kanon zakładał malowanie czystymi kolorami (nigdy nie mieszano barw) i używanie w dużych ilościach pozłoty. Barwa była traktowana jako tak samo ważna jak słowo, a ponieważ każde z nich ma znaczenie, również barwy przekładano na język symboli, który nadawał kolorom ściśle określone znaczenie:
Złoto symbolizowało świętość, oddanie czci, nieśmiertelność, Bożą chwałę.
Purpurowy (granatowo-fioletowy): władzę i bogactwo.
Czerwień oznaczała życie, krew, piękno i czystość.
Bielą przedstawiano Boskość, czystość i niewinność.
Niebieski oddawał niebo, ale też duchowość i mistycyzm.
Zielony: życie, wieczną młodość, płodność, wewnętrzne bogactwo.
Brąz był symbolem ziemi, materii, ubóstwa.
Purpurowy (granatowo-fioletowy): władzę i bogactwo.
Czerwień oznaczała życie, krew, piękno i czystość.
Bielą przedstawiano Boskość, czystość i niewinność.
Niebieski oddawał niebo, ale też duchowość i mistycyzm.
Zielony: życie, wieczną młodość, płodność, wewnętrzne bogactwo.
Brąz był symbolem ziemi, materii, ubóstwa.
 |
| Jezus Chrystus Pantokrator źródło |
Czy ikony są malowane czy pisane ?
Spopularyzowane, zwłaszcza przez autorów rosyjskich i polskich, jest określenie „pisanie ikon”, podkreślać mające sakralny, liturgiczny charakter ikony. Oznacza proces jej powstawania. Według badaczy problemu (jak np. ks. Henryk Paprocki) określenie to jest wynikiem błędnego tłumaczenia z języka greckiego, w którym słowo γράφω (podobnie jak писать w rosyjskim) oznacza zarówno pisać, jak i malować (stąd też ros. ikonopisiec - od greckiego ikonographos). |
| Ikona świętej Zofii z jej dziećmi:Wiarą, Nadzieją i Miłością źródło |
W naszej galerii posiadamy aktualnie dwie piękne współczesne ikony autorstwa Marii Drozdovej:
 |
| Matka Boga|Mother of God Tytuł: Matka Boga Rok: 2017 Rozmiar: 30x36x3.5 cm, wymiary w ramie 39X45 cm waga 7 kg Materiały: drewno (gruby drewno), gesso, tempera, liść złoty - próbka - 960, gęstość - 1,40, malowanie złocenie, olej, lakier kolanowy, lakier szklisty, zapon varnish, z tyłu drewno impregnowane jest bitumicznym lakierem. Wzornictwo: szeroka drewniana rama, szkło, zapięcia do zawieszania ikony na ścianie. Technika: malowanie, złocenie Kierunek: ikona Cechy: Na nimbusie po lewej stronie występuje nierówność (wypukłość). Złote błyskotki nie są jednolite. Obraz jest nieco jaśniejszy i bardziej złożony niż na zdjęciu. Kolory na zdjęciach mogą nieznacznie różnić się od oryginału, zależy to od ekranu komputera. Title: Mother of God Year: 2017 Size: 30x36x3.5 cm, dimensions in the frame 39X45 cm weight 7 kg Materials: wood (thick board), gesso, tempera, leaf gold l- sample - 960, density - 1.40, painting gilding, oil, zapon varnish, vitreous lacquer, kopalovy lacquer, on the back, the wood is impregnated with bituminous varnish. Appearance: wide wooden frame, glass, fasteners to the icon can be hung on the wall. Technique: painting, gilding Direction: icon Features: On the nimbus on the left side there is an unevenness (convexity). Gold glitters are not uniform. The picture is slightly brighter and more complex in color than in the photo. The colors in the photos may not significantly differ from the original, it depends on the computer screen. |
 |
 |
Archanioł Michał obalający diabła | Archangel Michael overthrowing the devil Tytuł: Archanioł Michał obalający diabła Rok: 2017 Rozmiar: 39 X 45X2,5 cm z ramą 49X55 cm Waga: 8 kg Materiały: drewno, gesso, tempera jajowa, test liści złota - 960, gęstość - 1,40, malowanie złoceniami, olej, lakier kopalny, lakier szklisty, szelak, z tyłu, drewno impregnowane jest bitumicznym lakierem. Wygląd: szeroką drewnianą ramę, szkło, elementy mocujące do ikony można zawiesić na ścianie. Technika: malowanie, złocenie Kierunek: ikona, malarstwo sakralne Ikona bez podpisu autora, podpisu i opisu na certyfikacie Obraz jest nieco jaśniejszy i bardziej złożony niż na zdjęciu. Kolory na zdjęciach mogą nieznacznie różnić się od oryginału, zależy to od ekranu komputera. Title: Archangel Michael overthrowing the devil Year: 2017 Size: 39 X 45X2,5 cm with frame 49X55 cm Weight: 8 kg Materials: wood, gesso, egg tempera, gold leaf test - 960, density - 1.40, painting gilding, oil, copal varnish, vitreous lacquer, shellac, on the back, the wood is impregnated with bituminous varnish. Appearance: wide wooden frame, glass, fasteners to the icon can be hung on the wall. Technique: painting, gilding Direction: icon, sacral painting Icon without the author's signature, signature and description on the certificate The picture is slightly brighter and more complex in color than in the photo. The colors in the photos may not significantly differ from the original, it depends on the computer screen. |
 |
źródło:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ikona
http://pl.cottonara.com/