Rewolucja sztuki rosyjskiej w Tate Modern, Londyn

W londyńskim Tate Modern od 16 Lipca – 26 Października 2014 wystawiane są prace Kazimierza Malewicza. Warto zobaczyć tę wystawę zwłąszcza jesli ktoś akurat przebywa w tym czasie na Wyspach.
Kazimir Malevich, Self Portrait 1908-1910, Tate Modern
Kazimir Malevich, Self Portrait (1908-1910), State Tretyakov Gallery, Moscow, Russia 
Jest to pierwsza od trzydziestu lat retrospektywna wystawa i pierwsza taka w Wielkiej Brytanii. Łączy prace ze zbiorów w Rosji, Stanach Zjednoczonych i Europie.  Opowiada fascynującą historię rewolucyjnych ideałów i pokazuje  moc samej sztuki.
Wystawa organizowana jest przez Tate Modern, we współpracy z Muzeum Stedelijk w Amsterdamie i Sztuki oraz Exhibition Hall w Republice Federalnej Niemiec, Bonn.


Kazimierz Malewicz- artysta polskiego pochodzenia urodzony w Kijowie w 1879r. malarz i teoretyk sztuki, przedstawiciel rosyjskiej awangardy artystycznej, twórca suprematyzmu. Jeden z najważniejszych artystów w historii sztuki nowoczesnej. 
Wywarł swoją twórczością znaczny wpływ na rosyjskich konstruktywistów i polską awangardę lat 20. XX wieku, był zapowiedzią minimalistów.
Żył w bardzo burzliwych czasach, byl naocznym świadkiem pierwszej wojny światowej i rewolucji paździenikowej.
Kazimir Malevich  - Harvesting Study for a painting, 1928-1929 © State Russian Museum St Petersburg

W latach 1905-1910 uczył się malarstwa w studiu Iwana Rerberga w Moskwie. W Od 1910 związał się z awangardą moskiewską, wystawiał z grupami Bubnowyj Walet, Gołubaja rosa, Oslinnyj chwost. Początkowo pod wpływem Paula Cézanne’a, rosyjskich postimpresjonistów, fowizmu,ekspresjonizmu i kubizmu. Zycie artystyczne rozpoczął malując rosyjskie krajobrazy, rolnictwo i sceny religijne. 
Taking in the Rye Kazimir Malevich 1911 

W 1915 w Piotrogrodzie ogłosił program suprematyzmu, najbardziej radykalnego kierunku abstrakcjonizmu. Odrzucał ikonografię sztuki przedstawieniowej, uznając linię prostą oraz nie występujący nigdzie w przyrodzie kwadrat jako symbole przewagi człowieka nad chaosem.

Namalowany w 1913 r obraz, na którym widnieje na białym tle pojedynczy obiekt malarski: czarny czworobok był przełomem. Obraz został pokazany światu po miesiącach tajemnicy i ponownie ukryty przez prawie 50 lat! 

Kazimierz Malewicz Czarny kwadrat 1913
Zredukowanie obrazu do prostego kształtu i jednego koloru, usuniecie elementów które zawse byly w malarstwie (jak ludzie , żywnośći , zwierzeta , krajobrazy ...) bylo niesamowicie  radykalne i niezwykłe w tamtym czasie. Czarny kwadrat  stał się jednym z najważniejszych dzieł sztui współczesnej. 
Pierwszy cykl prac, powstałych bezpośrednio potem, był manifestacją przewagi czystego koloru, występującego pod postacią dwuwymiarowych płaszczyzn barwnych, z których każda została obdarzona własną energią. Odrzucając wieź ze światem przedmiotów spoza obrazu, Malewicz nazwał ten rodzaj sztuki bezprzedmiotową i określił wymyślony przez siebie system przewagi czystego koloru mianem suprematyzmu. Pierwsza wystawa dzieł suprematycznych miała miejsce w Piotrogrodzie, w grudniu 1915, i odbyła się w ramach Ostatniej wystawy futurystów 0,10. Od początku 1916 Malewicz pochłonięty był odkrywaniem świata form bezprzedmiotowych. 

Kazimir Malevich, Suprematist Painting (with Black Trapezium and Red Square) 1915, Tate Modern
Kazimir Malevich, Suprematist Painting (with Black Trapezium and Red Square) (1915), Stedelijk Museum, Amsterdam 

Po supremacji koloru nastąpił nagle okres konstrukcji kosmicznych: konstelacji kształtów i brył rozrzuconych swobodnie w przestrzeni pozaziemskiej. Kolejny etap suprematyzmu wiązał się z poszukiwaniem czysto egzystencjalnych możliwości w planie malarskim. Jego uwieńczeniem było odrzucenie logiki koloru: suprematyzm bieli doprowadził do granicy obrazu.
Kazimir Malevich, Supremus No. 55 1916, Tate Modern
Kazimir Malevich, Supremus No. 55 (1916), Krasnodar Territorial Art Museum

Od 1920 zajmował się w teorii i w praktyce architekturą idealną; stworzył w latach 20, liczne modele architektoniczne, tzw. architektony. Na przełomie lat 20. i 30. architektura była jedyną dziedziną pozwalającą artyście utrzymać się na powierzchni życia społecznego. 

Kazimir Malevich, Woman with Rake, 1930-32, Tate Modern
Kazimir Malevich, Woman with Rake (1930-32), State Tretyakov Gallery, Moscow, Russia 

Pod koniec życia, coraz bardziej izolowany, odszedł od abstrakcjonizmu i powrócił do malowania uproszczonych pejzaży, obrazów z figurami nawiązując ponownie do sztuki ikony, tworząc koncepcję nowoczesnej figuracji. Stopniowo wszystkie drzwi zaczęły się zamykać przed Malewiczem. Jesienią 1930 został aresztowany przez NKWD pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Niemiec. W więzieniu przebywał do grudnia 1930. Nie otrzymawszy zgody na leczenie za granicą, artysta zmarł na raka w 1935.

Do dnia dzisiejszego prace Malewicza inspirują i fascynują ludzi. 

Na koniec ciekawostka. Jesli ktoś chciałby poznać bliżej twórczość Malewicza i wirtualnie "zwiedzić" londyńską wystawę może skorzystać z aplikacji multimedialnej na Androida i iOS oferowana przez galerię Tate za cenę  £1,99 

Malevich App image


Funkcje aplikacji:
- Szczegółowe narracje i kuratorskie komentarze do 16 kluczowych prac z wystawy, wraz pełnoekranowymi reprodukcjami
- Wywiady z 3 współczesnymi artystami; David Batchelor, Atul Dodiya i Borut Vogelnik, których twórczość  zaznaczona została wpływem Malewicza
- Kalendarium najważniejszych wydarzeń z życia Malewicza


źródła:
Wikipedia http://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_Malewicz
Tate Modern http://www.tate.org.uk/whats-on/tate-modern/exhibition/malevich
Artobserver http://artobserved.com/2014/08/london-malevich-revolutionary-of-russian-art-at-the-tate-modern-through-october-24th-2014/